Το καλοκαίρι, στην κοινή συνείδηση, συνδέεται με ανεμελιά, φως, ξεγνοιασιά και κοινωνικότητα. Κι όμως, δεν βιώνουν όλοι οι άνθρωποι αυτή την εποχή με χαρά. Υπάρχει ένα κομμάτι πληθυσμού που βιώνει έντονη συναισθηματική δυσφορία, ακόμα και καταθλιπτικά συμπτώματα, ακριβώς όταν οι άλλοι «περνάνε τέλεια». Αυτή η εσωτερική αντίφαση μπορεί να εντείνει την απομόνωση, τη ντροπή και την αίσθηση ότι «κάτι πάει στραβά με εμένα».

Τι λέει η επιστήμη;

Η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (Seasonal Affective Disorder – SAD) δεν περιορίζεται μόνο στους χειμερινούς μήνες. Υπάρχει και η καλοκαιρινή SAD, η οποία αν και λιγότερο συχνή, είναι υπαρκτή και αναγνωρισμένη ως μορφή κατάθλιψης. Σύμφωνα με το National Institute of Mental Health (NIMH), τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Έντονη θλίψη χωρίς σαφή αιτία

• Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες

• Διαταραχές ύπνου (συνήθως αϋπνία)

• Ευερεθιστότητα

• Απώλεια όρεξης και απώλεια βάρους

• Κοινωνική απόσυρση

Πού μπορεί να οφείλεται;

1. Αύξηση θερμοκρασίας & έντονη ηλιοφάνεια

Αντίθετα με ό,τι πιστεύουμε, η υπερβολική θερμότητα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το νευρικό σύστημα, προκαλώντας αίσθημα κόπωσης, αϋπνία και δυσφορία.

2. Αλλαγή ρουτίνας & απώλεια δομής

Η καλοκαιρινή περίοδος χαρακτηρίζεται από έλλειψη σταθερού προγράμματος – γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά άτομα με προδιάθεση στην κατάθλιψη ή αγχώδεις διαταραχές.

3. Πίεση για “ευτυχία”

Η κοινωνική προσδοκία να “περνάμε καλά” το καλοκαίρι μπορεί να δημιουργήσει ψυχικό βάρος και να ενισχύσει τον εσωτερικό αυτοέλεγχο: «Γιατί δεν είμαι καλά όπως όλοι οι άλλοι;»

4. Σώμα και εικόνα εαυτού

Η αυξημένη έκθεση και σύγκριση με τα πρότυπα στα social media εντείνει αισθήματα ανασφάλειας και χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Τι μπορείς να κάνεις;

Αναγνώρισε και αποδέξου αυτό που νιώθεις

Η θλίψη δεν είναι ένδειξη αδυναμίας, αλλά σήμα που ζητά φροντίδα. Δεν είναι «αντικαλοκαιρινή» η ψυχική δυσκολία – είναι ανθρώπινη.

Οριοθέτησε τον εαυτό σου από τις εξωτερικές πιέσεις

Δεν έχεις υποχρέωση να διασκεδάσεις. Έχεις υποχρέωση να είσαι αληθινός με αυτό που σου συμβαίνει.

Μίλα με έναν ψυχολόγο

Αν τα συμπτώματα επιμένουν ή δυσκολεύεσαι να λειτουργήσεις, η επαγγελματική υποστήριξη μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Δημιούργησε μια νέα, δική σου «καλοκαιρινή ρουτίνα»

Δεν χρειάζονται διακοπές ή πολυκοσμία. Αρκεί να περιλαμβάνει σταθερότητα, ηρεμία, απαλές συνήθειες και φροντίδα.

Κλείνοντας… Το καλοκαίρι δεν εγγυάται ευτυχία. Όπως και καμία εποχή. Η ψυχική υγεία δεν έχει εποχή. Δεν είναι ημερολόγιο. Είναι κύμα – και χρειάζεται χώρο να εκφραστεί, όχι να κρυφτεί κάτω από ήλιους, φίλτρα ή προσδοκίες. Αν το φετινό καλοκαίρι νιώθεις βαριά, είσαι πιο φυσιολογικός από όσο νομίζεις. Και αξίζεις την ίδια φροντίδα – ίσως και περισσότερη.