Η Επικοινωνία είναι ένας τρόπος να εκφράζουμε τον εαυτό μας, τις ανάγκες, τις σκέψεις και τα συναισθήματα μας και να μεταφέρουμε πληροφορίες στους άλλους. Είναι μια διαδικασία με την οποία καταλαμβάνουμε και επιδιόκουμε να γίνουμε κατανοητοί λεκτικά και μη λεκτικά. Δεν επικοινωνούμε μόνο με λόγια αλλά και με τη στάση μας. Επικοινωνούμε με τη γλώσσα του σώματος, των εκφράσεων του προσώπου και των χειρονομιών μας.
Όταν τα μέλη μιας οικογένειας επικοινωνούν δε στέλνουν μόνο μηνύματα αλλά, προσδιορίζουν τις σχέσεις τους. Με τον τρόπο αυτό η οικογένεια καθιερώνει ρόλους, διατηρεί κανόνες, εκτελεί λειτουργίες και υποστηρίζει μοτίβα συμπεριφοράς. Ως εκ τούτου κάποιοι τρόποι επικοινωνίας και η έκφραση έντονων συναισθημάτων, όπως η κριτική και η σύγκριση μπορούν να συμβάλλουν στην εκδήλωση ψυχικών προβλημάτων όταν συμβαίνουν σταθερά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπονομεύουν την εμπιστοσύνη του ατόμου/ παιδιού στις συναισθηματικές του αντιδράσεις και στην αντίληψη της πραγματικότητας, οδηγώντας το σε σύγχυση, προβληματισμό, άγχος και φοβίες.
Ορισμένα είδη επικοινωνίας είναι δυσλειτουργικά, προκαλούν σύγχυση, δυσαρέσκεια, θυμό και απειλούν τη συναισθηματική ισορροπία των μελών της οικογένειας. Έχουν ως αποτέλεσμα τη σύγκρουση και δεν επιτρέπουν στα μέλη να γνωριστούν, να εκφραστούν και να γίνουν κατανοητά μεταξύ τους. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσα από την έμμεση επικοινωνία, την αντιφατική επικοινωνία, την τριγωνοποίηση, την αμυντική επικοινωνία και το μονόλογο.
Σε αυτές τις περιπτώσεις τα μέλη νιώθουν ότι απειλούνται και συμπεριφέρονται αμυντικά. Η επικοινωνιακή προσπάθεια περιστρέφεται κυρίως γύρω από την υπεράσπιση του εαυτού και όχι την κατανόηση των άλλων. Τα μέλη ασχολούνται με τον τρόπο που τα βλέπουν οι άλλοι και προσπαθούν να καταφέρουν να κερδίσουν, να κυριαρχίσουν, να εντυπωσιάσουν ή να αποφύγουν μια συνέπεια ή μια τιμωρία.
Αντίθετα η Αποτελεσματική Επικοινωνία μέσα στην οικογένεια μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες σχέσεις και στη δημιουργία ισχυρών και υγιών οικογενειών. Θα πρέπει να έχουμε στο νού μας ότι ο τόνος και η επιλογή των λέξεων που χρησιμοποιούμε στην επικοινωνία είναι πολύ σημαντικά για την δημιουργία λειτουργικών σχέσεων. Επίσης υπάρχουν κάποιες πολύ σημαντικές βασικές δεξιότητες η εφαρμογή των οποίων μπορεί να οδηγήσει στην αποτελεσματική επικοινωνία.