Τι είναι η συναισθηματική ρύθμιση;

Η συναισθηματική ρύθμιση είναι η ικανότητα του ατόμου να αναγνωρίζει, κατανοεί, διαχειρίζεται και εκφράζει τα συναισθήματά του με λειτουργικό τρόπο. Σε περιόδους αυξημένου στρες, αυτή η ικανότητα συχνά διαταράσσεται, οδηγώντας σε σωματοποιημένα συμπτώματα.

Πώς σχετίζεται με τη δερματίτιδα;

• Ο άξονας υποθαλάμου–υπόφυσης–επινεφριδίων (HPA axis), ο βασικός μηχανισμός στρες, επηρεάζει άμεσα το ανοσοποιητικό σύστημα και την επιδερμική φλεγμονώδη αντίδραση.

• Η έκκριση κορτιζόλης και άλλων ορμονών άγχους μπορεί να διαταράξει την προστατευτική λειτουργία του δέρματος.

• Σε ευάλωτα άτομα, η αδυναμία ρύθμισης των συναισθημάτων οδηγεί σε χρόνια ενεργοποίηση του στρες και σε δερματικές εκδηλώσεις όπως η ατοπική ή σμηγματορροϊκή δερματίτιδα.

Παρεμβάσεις Συναισθηματικής Ρύθμισης

1. Ψυχοεκπαίδευση για τη σύνδεση σώματος–συναισθήματος

• Το άτομο μαθαίνει ότι “το δέρμα δεν πάσχει μόνο δερματολογικά, αλλά και συναισθηματικά”.

• Χτίζεται εσωτερικός διάλογος κατανόησης και αποδοχής.

2. Καλλιέργεια της συναισθηματικής επίγνωσης

Χρήση εργαλείων όπως:

• Αναγνώριση βασικών συναισθημάτων

• Καταγραφή γεγονότος–συναισθήματος–αντίδρασης

• Ημερολόγιο συμπτωμάτων σε συνάρτηση με συναισθηματική φόρτιση

3. Τεχνικές αυτορρύθμισης

• Αναπνοές και τεχνικές grounding

• Προοδευτική μυϊκή χαλάρωση

• Τεχνικές mindfulness (ιδιαίτερα body scan)

4. Έκφραση συναισθημάτων με ασφαλή τρόπο

• Μέσα από θεραπευτικό διάλογο

• Μέσα από δημιουργικές μορφές (γραφή, ζωγραφική, μουσική)

5. Ανάπτυξη ασφαλούς εσωτερικού περιβάλλοντος

• Ενίσχυση του εσωτερικού παρατηρητή

• Ανάπτυξη αυτοσυμπόνιας (compassion-focused therapy)

Κλινική Παρατήρηση

Τα άτομα με δερματικά ψυχοσωματικά συμπτώματα συχνά έχουν ιστορικό έντονης αυστηρότητας προς τον εαυτό, καταπίεσης συναισθημάτων ή τάσης για υπερ-προσαρμογή στις ανάγκες των άλλων. Το σώμα αναλαμβάνει να φωνάξει ό,τι το άτομο δεν τολμά να πει.